کتاب روان‌شناسی
اندیشه‌های بزرگ به زبان ساده

کاترین کالین، نایجل بنسون، جوآنا گینزبرگ و …

ترجمهٔ بهزاد افشار

«روان‌شناسی گذشته‌ای طولانی و تاریخی کوتاه دارد.»

هرمان ابینگ‌هاوس

«اگر قرن نوزدهم قرن صندلی سردبیر بوده، قرنِ ما قرنِ مبل راحتی روان‌پزشک بوده است.»

مارشال مک لوهان

«هدف از روان‌شناسی این است که به تفکری کاملاً متفاوت نسبت به آنچه خیال می‌کنیم می‌دانیم دست پیدا کنیم.»

پل والری

تمام مکتب‌های روان‌شناختی نظری بر وجه منحصربه‌فرد انسان انداخته‌اند، اما در اواخر قرن بیستم بود که این حیطه به‌عنوان شاخه‌ای مجزا از روان‌شناسی، به‌عنوان روان‌شناسی تفاوت‌های فردی به‌رسمیت شناخته شد. روان‌شناسانِ این شاخهٔ روبه‌رشد تلاش دارند ویژگی‌های شخصیت و عواملِ متفاوتی را که تعیین‌کنندهٔ هوش هستند، تشخیص داده و بسنجند.

پایکوبی روی میخ‌ها
گزیده‌ی شعرها

یوگنی یفتوشنکو

ترجمهٔ شیرین کریمی

شعر دود پس می‌دهد
اما فرونمی‌نشیند.
یکجور کرداری دارد شیدا، بال‌بال‌زنان،
ما را که برمی‌گزیند.

در درازمدت برایم چندان مهم نیست چه‌کسی تخریبم می‌کند یا چگونه، یا چه‌کسی ذیل کدام مقوله می‌گنجاندم. می‌دانم که من یکی از کارگران هنرم، که در کارگاه داغ و ناسالمش، شعر، عرق می‌ریزم، و می‌دانم که این معنای زندگیم است.

می‌خواهم که قایق نامه‌رسانی باشم من برای تمام آنانِ از هم جداافتاده با یخ بیگانگی، زورقی پیش از فرارسیدن کشتی‌رانی‌های پرحجم، روان میان یخ‌های شناور به همراه نامه‌ها و بسته‌ها.

ـ از متن کتاب

نویز
اقتصاد سیاسی موسیقی

ژاک آتالی

ترجمۀ امیرحسین خلیلی

و بدتر از آن اینکه مرگ هم ناز می‌کند! … موسیقی شکل کوچکی است از قربانی‌کردن که خبر از تغییر می‌دهد. خواهیم دید که در این نقش موسیقی صفت قدرت سیاسی و مذهبی بود، به نظم دلالت می‌کرد، اما پیش‌آگهی براندازی نیز بود. بعد از ورود به مبادله کالایی، موسیقی در رشد و خلق سرمایه و نمایش شریک بود. بت‌واره‌گون چون کالا، موسیقی مبین تحول کل جامعه ماست: آیین‌زدایی از شکل اجتماعی، سرکوب فعالیت بدن، تعیین عمل آن، فروش این عمل به‌مثابه نمایش، عمومیت بخشیدن به استفاده از این نمایش، آنگاه نگریستن به ذخیره‌شدن این استفاده تا زمان ازکف‌دادن معنایش. امروزه موسیقی – فارغ از اینکه شیوه مالکیت سرمایه چه خواهد بود – از استقرار جامعه تکرار خبر می‌دهد که در آن دیگر چیزی اتفاق نمی‌افتد. اما همزمان، از بروز براندازی عظیمی خبر می‌دهد، براندازی‌ای که به سازماندهی یکسر نوینی می‌انجامد که هرگز نظریه‌پردازی نشده است، مدیریت فردی در آن تنها پژواکی آنی است.

ـ از متن کتاب

صیاد اسفنج

پانائیت ایستراتی

ترجمهٔ صابر مقدمی

این سطرها را در دِیری قدیمی در کوه‌های مولداوی جایی که سعی می‌کنم با دستان خالی در برابر مصائب سرنوشتم ایستادگی کنم می‌نویسم. چهار ماه است که بخش اعظم روز را در رختخوابم سپری می‌کنم. همین‌که چند قدم برمی‌دارم خسته می‌شوم. پنج دقیقه که حرف می‌زنم فوراً نفسم به شماره می‌افتد. تن تبدارم کلاً پنجاه کیلو شده است. سل این دوست قدیمی هیچ‌گاه تا این حد مرا تنها نگذاشته بود.

و بدتر از آن اینکه مرگ هم ناز می‌کند!

سایکودرام
پیشگیری و درمان بیماری‌های روانی ـ اجتماعی در صحنهٔ نمایش

طاهر فتحی

نمایشنامه‌نویسان بزرگ جهان بی‌تردید خصلت درمان‌گر تئاتر را می‌شناخته‌اند. شکسپیر به‌طور کامل بر این تعامل اشراف داشته است. استفاده‌های مکرر او از بازی در بازی حاکی از این فرایند است که تماشاگران تئاتر از طریق نظاره احساس‌های ناهشیارِ فرافکن‌شده بر بازیگران راهی به درون خویش می‌یابند که از هیچ طریق دیگری قابل وصول نیست. واقعیت نهفته در این پدیدار از چنان ژرفایی برخوردار است که از بطن آن رهیافتی پدید می‌آید که سایکودرام یا تجربهٔ زیبایی‌شناسانه آزادی نام گرفته است.

ریتم تفکر
هنر، ادبیات و موسیقی پس از مرلو ـ پونتی

جسیکا ویسکوس

ترجمهٔ پریسا فتوحی

بین اکنون و گذشته، دیدارپذیری و نادیدارپذیری، احساس و ایده، ارتعاشی در کار است ـ مرلو ـ پونتی فیلسوف چنین می‌اندیشد. شعر مالارمه، نقاشی سزان، نثر پروست و موسیقی دبوسی در معرض پدیده‌شناسی مرلو ـ پونتی، چشم‌انداز تازه‌ای از تلقی ما از هنر را رقم می‌زنند. آثار این هنرمندان ــ به‌مصداق سکوت در شعر، عمق در نقاشی، خاطره در ادبیات و ریتم در موسیقی ــ با دو مضمون عمدهٔ مرلو ـ پونتی متأخر، یعنی «رابطهٔ بدن و جهان» و «فرایند بیان» محک می‌خورند. ریتم تفکر نه دربارهٔ فلسفه است و نه دربارهٔ هنر، بلکه به بحث از قلمرویی می‌پردازد که این دو در آن به ارتعاش درمی‌آیند.

مرلو ـ پونتی می‌نویسد: «معنای فلسفه همان معنای تکوین و پیدایش است. درنتیجه نمی‌تواند خارج از زمان ارزیابی شود، و هنوز هم روشی از بیان به‌شمار می‌آید». فلسفه سروکارداشتن مداوم با متن‌هاست. رجوع مکرر به مفاهیم است و تفکر دوباره از طریق خود روند بیان، بیانی که هرگز به پایان نمی‌رسد. … این عملکرد فلسفه همواره باید از طریق ریتم تفکر نمایان شود و ما با این روش است که می‌توانیم از مرلو ـ پونتی بیاموزیم. او می‌نویسد: «هنر و فلسفه تولیدات خودسرانهٔ عالم روح یا فرهنگ نیستند، بلکه هر دو ارتباط با منشأ وجود به معنی دقیق آفرینش‌اند. وجود چیزی است که ما را به آفریدن دعوت می‌کند تا بتوانیم آن را تجربه کنیم.»

ـ از متن کتاب

فایده‌های خوش‌بینی

تری ال. پائولسون

ترجمهٔ صابر مقدمی

میراث فرهنگی کشور شکوهمند ایران یک خوش‌بینی کسب‌شده است. من دوستان فرهیخته ایرانی بسیاری در آمریکا دارم که علاقه و اشتیاق بی‌حدوحصرشان به زندگی آن‌ها را به دوستان ارزشمند و همکاران کاردان و شایسته‌ای تبدیل کرده است. همین دلیل باعث شد که من با چاپ ترجمه فارسی کتاب فایده‌های خوش‌بینی موافقت کنم.

تنها شهروندان خوش‌بین یک کشور می‌توانند آینده غرورآمیزی برای آن کشور رقم بزنند. به چالش‌ها و فرصت‌های موجود در مسیر مطالبه خود خوش آمده‌اید. امیدوارم این کتاب به دگرگونی و بالندگی زندگی، روابط اجتماعی و آبادانی کشور شما کمک کند.

از پیام اختصاصی تری پائولسون به مناسبت ترجمهٔ فارسی فایده‌های خوش‌بینی

حلقه‌های زحل

و. گ. زیبالت

ترجمهٔ پویا رفویی

حالا که می‌نویسم، و دیگربار به تاریخمان می‌اندیشم که سیاهه‌ی بلندبالایی است از مصیبت و بس، از خاطرم چنین می‌گذرد که …

ـ از متن کتاب

آیا هنوز عظمت ادبی ممکن است؟ نظر به قهقرای بی‌امانِ شوقِ به ادبیات، و سلطۀ قرین با دَم‌سردی، چرب‌زبانی، و قساوت بی‌رحم مضامین داستانی متعارف، اکنون کارستان ادبیات شریف در چه نمود می‌یابد؟ یکی از معدود پاسخ‌های در اختیار مخاطبان، آثار زیبالت است.

ـ سوزان سانتاگ

کتاب بی‌نظیری است و زیبالت به‌قطع‌یقین از اعاظم نویسندگان اروپاست. موشکافی، شاعرانگی و طنینِ نثرش مایهٔ‌شگفتی است … زیباییِ تجلی‌کرده بر ساحت عادت را به اوج‌هایی می‌رساند که فقط در امثالِ پروست به‌سراغ می‌آید.

ـ جان موری

اثری است بس بدیع، توأمان باریک‌بین و شوریده … پاره‌ای خاطره، پاره‌ای داستان، پاره‌ای تأملاتی مکتوب، و درنهایت جستاری است محضِ به‌خاکِ‌سیاه‌نشستگان.

ـ آنتونی تواِیت

خودزنگی‌نامهٔ نابهنگام

یوگنی یفتوشنکو

ترجمۀ یوسف نوری‌زاده

مادر! با اجازه تولد پسرتان را تبریک عرض می‌کنم.
خیلی دلتان برایش شور می‌زند. اینجا تشریف دارند.
بخورنمیری درمی‌آورد، در ازدواجش عقل به خرج نداد.
قد بلند، ترکه‌ای است، صورتش را اصلاح نکرده است.
وای، چه چهره‌ی به غیظ نشسته‌ی نازنینی!
با اجازه تبریک عرض می‌کنم
تولد دلشوره‌ات را از شما به ارث بُرده
شیفتگیِ به‌دور از دلسوزی‌اش به این روزگار را
و کله‌شقی و دستپاچگی در باورش را
از شما رسیده باورش
به انقلاب
جوری بارش نیاوردید که پول‌وپله‌ای
یا اسم‌ورسمی به‌هم بزند.
و جُربزه‌اش بی‌ترسی است و بس.
باز کنید پنجره‌ی اتاقش را
راه دهید جیک‌جیکِ شاخ‌بُن پربرگ را به درون
دفترچه و شیشه‌ی جوهرش را بیاورید
لیوانی شیر بیاورید و ببینید که چه می‌کند!

یوگِنی یِفتوشنکو در سال ۱۹۳۳ از تبار میان‌نژادیِ اوکراینی، روسی، و تاتار در شهر کوچک و دورافتادهٔ سیبریاییِ زیما به‌دنیا آمد. سال‌های آغازین کودکی‌اش را در سیبری گذراند اما در مسکو فارغ‌التحصیل شد. وقتی که استالین در ۱۹۵۳ درگذشت او نوزده‌ساله بود. در بحران اخلاقی‌ای که از پسِ افشاگری جنایات استالین از راه رسید، یِفتوشنکو، یک باورمندِ پرشور به ایده‌آل‌های اوایل انقلاب و نیاز به «احیاءِ خلوص‌شان»، به نقش علنی خود به‌عنوان شاعرِ قشر جوان نایل شد؛ قشری که واکنششان حیرت‌انگیز بود. چاپ‌های صدهزار نسخه‌ایِ او بی‌درنگ به فروش می‌رفت؛ جمعیتِ چهارده‌هزار نفری برای شنیدن حرف‌های او به استادیوم مسکو هجوم می‌آورد. شعر بحث‌برانگیز او علیه یهودستیزی، «بابی یار» را شوستاکویچ به موسیقی درآورد.

بُرشی از کتاب:

خودزندگی‌نامهٔ شاعر، شعر اوست. هرچیزِ دیگر فقط می‌تواند یک پانوشت باشد. شاعر فقط زمانی شاعر است که خواننده بتواند او را به‌صورت یک کل ببیند گویی او را با تمام احساسات، افکار و اَعمالش در گودیِ دست خود نگه داشته است.
اگر شاعر تلاش کند خود را بین انسان و شاعر تقسیم کند، ناگزیر به‌عنوان هنرمند دست به انتحار خواهد زد.
متاسفانه شعرای زیادی هستند که، بعد از آنکه دیگر زندگی‌شان از مسیر شعر و شاعری خارج می‌شود، به نوشتن ادامه می‌دهند؛ سعی می‌کنند خود را متفاوت با آنچه هستند جا بزنند.
اما بعد آنچه می‌نویسند فقط برای خودشان شعریت دارد.
شعر را نباید فریب داد.
شعر زن حسودی‌ست که دروغ را نخواهد بخشید.

باغ قدیمی

هوانگ سوک ـ یانگ

ترجمهٔ افسانه قربان‌زاده

هوانگ سوک ـ یانگ نویسندهٔ تحسین‌شدهٔ جهانی، قصهٔ عشق غم‌انگیزی را با روایت دو زندگی موازی، بازگو می‌کند. مسائل پشت پردهٔ پایان جنگ سرد، و انقلاب سیاسی کرهٔ جنوبی در دههٔ هشتاد، را به چالش می‌کشد. باغ قدیمی قصهٔ وفاداری‌ست ـ وفاداری به میهن، به عقیده، و به عشق.

هیون وو زمانی یون هی را می‌بیند و با او آشنا می‌شود، که به دلیل شرکت در قیام کوانگجو و مطالبهٔ دموکراسی در کرهٔ جنوبی متواری است. با دستگیری و حبس هیون وو، دوران خوش و خرم این دو به‌سر می‌رسد. قریب به دو دهه بعد، مرد که آزاد می‌شود کره‌ای را می‌بیند به‌شدت مدرنیزه، به‌ظاهر دموکراتیک، ولی در عمل تا خرخره گرفتار در فساد و نابرابری. رفقای قدیم پیر و فرسوده‌اند و یون هی، که در دوران حبس مَرد هیچ‌گاه مجال دیدار او را نیافت، مرده است.

قلمرو طلا

مارگارت درابل

ترجمهٔ شبنم بزرگی

هر اتفاقی رخ بدهد، گذشته خریدنی نیست. نمی‌توانی یک عدد تاریخ یا پیشینه بخری. گذشته‌ای داری مال خود خودت، و آزادی تا با آن چطور تا کنی.

– مارگارت درابل

با قلمرو طلا، شخصیتی تازه، گرفتار در مصائب تازه‌ای پا به عرصه نهاد که وضعیت تازه‌ای را برای رمان تعریف می‌کرد.

– برنارد برگُنزی

اگر بزنگاه تراژیک رومئو و ژولیت از تأخیر در دریافت نامهٔ رومئو و سلسله رویدادهای پس از آن صورت می‌پذیرد، فرانسیس وینگِیت و کارل اشمیت (ژولیت و رومئوی قرن بیستمی مارگارت درابل) نیز ماجرای خود را با تأخیر در دریافت کارت‌پستالی آغاز می‌کنند. با این تفاوت که این دو برخلافِ قهرمانان شکسپیر، به‌جای شوریدگی و تلاش برای وقوع عشق، نجات‌یافتگانِ برهوت عالمی‌اند که تنها در امکان عشق می‌کوشد.

– امانوئل نلسون

از غم بال درآوردن

پتر هانتکه

ترجمه‌ی پویا رفویی

حقیقتش اینکه، ادبیات در نظرش صرفاً داستان‌هایی از گذشته بود، نه هرگز رؤیاهایی از آینده؛ در آن‌ها همه‌ی چیزهایی را پیدا می‌کرد که از دست داده بود و دیگر هیچ‌وقت جبران مافات نمی‌شد. در اوایل زندگی‌اش، از هر تصوری از آینده دست کشیده بود. ازاین‌رو دومین بهارش صرفاً در حکم تجلی رجعت تجربه‌ی ماقبل بود.
ادبیات یادش نداد تا به فکر خودش بیفتد، بلکه حالی‌اش کرد که خیلی دیر شده، از کجا که می‌شد برای خودش کسی باشد.

ـ از متن کتاب